Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 Kurulumu ve Yapılandırılması

Bu makalemde sizlere Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 sunucusunun kurulumunu ve yapılandırılmasını anlatmaya çalışacağım. Microsoft Hyper-V sanallaştırma çözümünün tamamen ücretsiz olan Hyper-V Server 2008 R2 ürününü kullanıma sunduğundan beri işletmelerinde sanallaştırma teknolojisi ile tanışmak isteyenlerin yoğun ilgisi ile karşılaşıyor. Bunun en önemli sebebi tamamen ücretsiz olması ve rakiplerinden fazlasını sunabilmesi. En büyük artısı olarak da şüphesiz Cluster Shared Volume kullanarak Live Migration desteğini sunmasını gösterebiliriz. Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 ile sanallaştırma sunucusu üzerinde 8 işlemciye kadar desteğini, 1 TB bellek desteğini, failover clustering ve live migration gibi önemli özellikleri ücretsiz olarak sunulmaktadır.

Ücretsiz olan yazılım hakkında bilgiye http://www.microsoft.com/hyper-v-server/en/us/default.aspx adresinden ulaşabilirsiniz. Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 yi ufak bir kayıt işleminin ardından http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyID=48359dd2-1c3d-4506-ae0a-232d0314ccf6&displaylang=en adresinden indirebilirsiniz. Son olarak SP1 li sürümü entegre edilmiş şekilde kurulumu indirebiliriz.

Kurulum ve ayarlar sırasında ekran görüntülerini alabilmek için kurulumu tam sürüm bir Microsoft Windows Server 2008 R2 Enterprise Edition üzerinde Hyper-V etkinleştirilmiş durumda ki sanallaştırma sunucusunu kullandım Standart bir kurulum öncesinde sunucumuzun bios ayarlarında Intel-VT (Intel Virtualization Technology) / AMD-V (AMD Virtualization) seçeneğini Enabled durumuna getirmeliyiz. Yine Bios ayarlarında DEP (Data Execution Prevention) özelliği için Intel XD bit (execute disable bit) / AMD NX bit (no execute bit) seçeneğini de Enabled konumuna getirmeliyiz.

NOT: Kurulumu başka bir hyper-v server üzerinde yaptığımızdan Network Kartı olarak LegacyNetwork Adapter kullanıldı. Integration Services Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 üzerinde hazır gelmesine rağmen Network Adapter seçeneğinde aşağıda ki ilginç hatayı aldım. Bu hatayı Network Adapter yerine Legacy Network Adapter kullanarak aşabiliriz. Sadece bilgi olması maksadıyla ekledim. Standart bir kurulum yaptığınızda bu problem ile karşılaşmayacaksınız.Bios üzerinde gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra kuruluma geçebiliriz. Kurulumu başlattığımızda karşımıza dil seçeneklerini sunan bir menü gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Burada My language is English seçeneğini seçtiğimizde esas kurulum ekranı karşımıza gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Burada da Time and Currency Format bölümünde açılan listeden Turkish (Turkey) seçeneğini seçtikten sonra Next diyerek devam edelim. Sözleşme şartlarını kabul edelim ve Next diyerek devam edelim. Karşımıza gelen kurulum seçeneklerinde Custom (advanced) seçeneğine tıklayarak devam edelim.

Karşımıza kurulumu yapacağımız diski seçeceğmiz ekran gelecektir. Dökümanlarda 3.5 Gb lık alan yeterli demesine rağmen kurulum için en az 5 Gb lık bir alan gerekiyor ancak tavsiye edilen boyut 10 Gb. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Kurulum yapacağımız diski seçtikten sonra Next diyerek kurulumu başlatalım. Kurulum tamamlandığında karşımıza ilk oturum sırasında Administrator kullanıcısının parolasını belirleyeceğimiz ekran gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Parolayı da belirledikten sonra oturum açıldığında karşımıza sunucumuzun ayarlarını kolayca yapabilmemiz için Sconfig uygulaması gelecektir. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Sconfig sayesinde komut satırını kullanmadan sunucumuz için hayati olan işlemleri kolayca yapabiliyoruz. Yukarıda ki ekran görüntüsünde bulunan maddeleri incelersek;

1. Hyper-V sunucusunu bir Workgroup ya da Domain ortamına katmak ya da çıkarmak için kullanılır.
2. Hyper-V sunucusunun adını belirlemek için kullanılır.
3. Hyper-V sunucusunun Local Administrators grubuna bir kullanıcıyı eklemek için kullanılır.
4. Hyper-V sunucusunun ve üzerinde ki sanal makinelerin uzaktan yönetimini yapabilmek için gerekli ayarlamaların yapılmasında kullanılır.
   1. Hyper-V sunucusunun Microsoft Management Console kullanarak uzaktan yönetilmesinin ayarlanması için kullanılır. Örneğin Server Manager konsolu kullanılarak.
   2. Hyper-V sunucusunun uzaktan yönetiminin yapılabilmesi amacıyla Windows PowerShell in aktif duruma getirilmesi için kullanılır.
   3. Hyper-V sunucusunun Windows 7 gibi bir client üzerinden Hyper-V Manager konsolu kullanılarak yönetilebilmesini aktif hale getirmek için kullanılır. Ancak bu adım için öncelikle yukarıda ki adımın gerçekleştirilmiş olması gereklidir.
   4. Hyper-V sunucusunun üzerinde ki Firewall ayarlarının görüntülenmesi için kullanılır. Bu seçenek ile sadece görüntüleme yapılabilir. Grafik arabirimden düzenleme yapılması için Server Manager konsolu ile bağlanılması gereklidir.
5. Hyper-V sunucusunun güncellemeleri el ile ya da otomatik olarak yapması için kullanılır.
6. Hyper-V sunucusu için gerekli olan güncellemelerin taranması ve varsa kurulması için kullanılır.
7. Hyper-V sunucusuna uzak masaüstü yapabilmeyi sağlamak için kullanılır.
8. Hyper-V sunucusunun ağ ayarlarını yapılandırmak için kullanılır.
9. Hyper-V sunucusunun tarih ve saat ayarlarını yapmak için kullanılır.
10. Hyper-V sunucusunun üzerinde her oturum açtığımızda karşımıza gelen Sconfig menüsünün bir daha gelmemesini sağlamak için kullanılır.
11. Hyper-V sunucusu üzerinde Failover Clustering özelliğini etkinleştirmek ve ayarlarını yapmak için kullanılır.
12. Kullanıcının oturumunu kapatması için kullanılır.
13. Hyper-V sunucunusunun yeniden başlatılması için kullanılır.
14. Hyper-V sunucusunun kapatılması için kullanılır.
15. Komut satırını açmak için kullanılır.

Öncelikle 5 numaralı işlemi kullanarak sunucumuzun güncelleme ayarlarını düzenleyelim. Bunun için ekranda 5 (Windows Update Settings) yazıp enter a bastığımızda karşımıza gelen ekranda A yazıp Enter a basarak güncellemelerin Otomatik olarak indirilip kurulmasını ayarlayalım. Ardından 6 (Download and Install Updates) numaralı seçeneği kullanarak güncellemeleri kontrol edelim ve bulunan tüm güncellemelerin kurulmasını sağlayalım ve sistemimizi yeniden başlatalım. Ekran görüntüsü aşağıdaki gibi olacaktır.

Sunucumuza sabit bir ip adresi ve isim verip etki alanına dahil ettikten sonra (sanallaştırma sunucumuzu etki alanına dahil etmek zorunda değiliz ancak yönetimi çok daha kolay olacaktır) sunucumuzu uzaktan kontrol edebilmek için yapılandırmamız gerekiyor. Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 ürünü Server Core olarak kurulduğundan sanallaştırma sunucumuzu uzaktan yönetmemiz gerekiyor. Bunun için öncelikle sunucumuz üzerinde PowerShell komutlarının çalıştırılabilir duruma gelmesi gerekiyor. Ana menüde 4 (Configure Remote Management) seçeneğini seçtikten sonra karşımıza gelen menüde 2 (Enable Windows PowerShell) seçeneğini seçerek PowerShell in sisteme kurulmasını sağlayalım. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Kurulum tamamlandıktan sonra sistemimizi yeniden başlatalım ve tekrar ana menüden 4 seçeneği ile karşımıza gelen menüde bu sefer 3 (Allow Server Manager Remote Management) seçeneğini seçerek sistemimizin uzaktan yönetime açılmasını sağlayalım. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir. Eğer direk sunucumuzu 3 seçeneği ile uzaktan yönetim için yapılandırmak istersek öncelikle PowerShell in yüklenmesini belirten bir uyarı ekranı ile işlemimiz kesilecektir.

Sunucumuzu uzaktan yönetime açtığımıza göre artık Hyper-V rolü yüklü olan bir Windows Server 2008 R2 üzerinde ki Hyper-V Manager konsolundan yönetebileceğimiz gibi Windows Vista Sp1 ya da Windows 7 işletim sistemi yüklü bir bilgisayar üzerinden de yönetebiliriz. Windows Vista üzerinden sanallaştırma sunucumuzu yönetmek için;

Kullandığımız işletim sistemi 64 bit ise http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyId=88208468-0AD6-47DE-8580-085CBA42C0C2&displaylang=en adresinden

Kullandığımız işletim sistemi 32 bit ise http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyId=BF909242-2125-4D06-A968-C8A3D75FF2AA&displaylang=en adresinden

Kullandığımız işletim sistemi Windows Server 2008 ise http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyId=6F69D661-5B91-4E5E-A6C0-210E629E1C42&displaylang=en adresinden

Hyper-V Remote Management Update yazılımını indirip kurabiliriz. Eğer Windows 7 kullanıyor isek Hyper-V sunucularımızı yönetmek için RSAT (Remote Server Administration Tool) isimli yazılımı http://www.microsoft.com/downloads/details.aspx?FamilyID=7d2f6ad7-656b-4313-a005-4e344e43997d&displaylang=en adresinden indirip kullanabiliriz.

Kurulum aslında bir güncelleme yapmaktan ibaret. Kurulum tamamlandıktan sonra Windows 7 üzerinde Control Panelà Programsà Programs and Features bölümüne gelip sağ tarafta bulunan Turn Windows features on or off seçeneğine tıklayalım. Karşımıza gelen ekranda Remote Server Administration Tools seçeneğini genişleterek Role Administration Tools altında bulunan Hyper-V Tools seçeneğini işaretleyerek kurulumu gerçekleştirelim. Ekran görüntüsü aşağıda ki gibidir.

Kurulum tamamlandığında Startà All Programsà Administrative Tools altında Hyper-V Manager konsolunun yüklendiğini göreceğiz. Artık bu konsolu kullanarak Hyper-V sunucularımızı Windows 7 bilgisayarımız üzerinden yönetebiliriz. Bunun için Hyper-V Manager konsolunda Hyper-V Manager a sağ tıkladıktan sonra Connect to Server seçeneğine tıklayalım. Açılan pencerede Another Computer şıkkını seçip Hyper-V sunucumuzun adını yazalım ya da Browse a tıklayarak bulalım. Ardından Ok e tıklayarak bağlantıyı gerçekleştirelim. Bağlantı gerçekleştiğinde ekran görüntüsü aşağıda ki gibi olacaktır.

Böylece Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 sunucumuzu ve üzerinde ki sanal makineleri yönetmeye başlayabiliriz.  Bu makalemde Microsoft Hyper-V Server 2008 R2 sunucusunun kurulumunu ve yapılandırılmasını anlatmaya çalıştım.

Faydalı olması dileğiyle…

M. Hakan CAN